ئۇيغۇر تىلى
ئانا تىلنىڭ كارامىتى
چىڭغىز ئايتماتوۋ (قىرغىزىستان) ماخمۇتجان ئىسلام تـﻪرجىمىسى شائىر رەسۇل ھـﻪمزاتوۋ داغستان تاغلىق رايونىدىكى كۆپ خىل توغرىسىدا ئۆزىگـﻪ خاس يۇمۇرلۇق تىل بىلـﻪن مۇنداق ئىزاھات بـﻪرگـﻪنىدى: ئـﻪينى چاغدا،خۇدا بۇ يـﻪردىكى مىللـﻪتلـﻪرگـﻪ تىل تـﻪقسىم…
قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقىنىڭ موڭغۇل، مانجۇ ۋە شىبەلەر ئارىسىدا قوللىنىلىشى
رەخمىتۇللا ھەسەن مۇھىم مەزمۇنى: بۇ ماقالىدە، يېقىنقى يىللاردىن بېرى مەملىكەت ئىچى- سىرتىدىكى ئالىملارنىڭ قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقى تەتقىقاتىدا قولغا كەلتۈرگەن نەتىجىلىرىنى ئاساس قىلىپ، ئۇنى خەنزۇچە تارىخىي ئەسەرلەردىكى ئالاقىدار خاتىرىلەرگە بىرلەشتۈرگەن ھالدا،…
ئۇيغۇر تىلىغا ئائىت چىقىرىلغان كىتابلارنىڭ تىزىملىكى
تىزىملىك تۇرغۇزغۇچى: گۈلرۇخ 1.سۇلايمان سايىت: «ئۇيغۇر تىلى» .ئۈرۈمچى: شىنجاڭ خەلق نەشىرىياتى ، 2002-يىلى 10-ئاي (158بەت). 2.تۇرسۇن روزى: «ئۇيغۇر تىلىدىن ئومۇمىي تەكرار». ئۈرۈمچى:شىنجاڭ پەن-تېخنىكا سەھىيە نەشىرىياتى،2001-يىل 1-ئاي (180بەت). 3.سۇلايمان سەپەر: «…
ئىستانبۇلدا تۈركى تىللار دىۋانىنى تۇنجى قېتىم تېپىپ چىققان شەخس – ئېلى ئەمىرى ئەپەندى
2009 - يىلى 5 - ئاينىڭ 2 - كۈنى ئىستانبۇل شەھىرى فاتىخ رايونلۇق ھۆكۈمەت ئىدارىسىنىڭ ئۇيۇشتۇرۇشى بىلەن، ئېلى ئەمىرى مەدەنىيەت مەركىزىنىڭ يىغىن زالىدا، تۈركىي تىللار دىۋانىنى تاپقان ۋە تۇنجى بولۇپ…
نەۋائىي ۋە چاغاتاي تۈركچىسى
ئە. جافەرئوغلۇ(تۈركىيە) تۈركچىدىن يۈسۈپجان ياسىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغان بۇ ماقالىنى بۈيۈك شائىر ئەلىشىر نەۋائىي تۇغۇلغانلىقىنىڭ 570 يىللىقىغا بېغىشلايمىز. ئەھمەد جافەرئوغلۇ 20- ئەسىردە ئەزەرىلەردىن يىتىشىپ چىققان دۇنياغا مەشھۇر تۈركولوگ ۋە تۈركىيەدىكى ئۇيغۇرشۇناسلىق تەتقىقاتىنىڭ…
كەچۈر ئانا تىلىم
ئوسمانجان ئىسمائىل (دولانى) ئانا تىلىم، مېنى كەچۈر … ئانا تىلىم، سەن مېنى باغرىڭغا باستىڭ، ئۆزۈڭنىڭ روھى ئوزۇقۇڭ بىلەن مېنى پەرۋىش قىلدىڭ، مەن سېنىڭ ئىللىق باغرىڭدا ئوزۇقلاندىم، تەربىيلەندىم… ئانا تىلىم مەن…
ھازىرقى زامان ئۇيغۇر تىلىدىكى ئىزافەتلەر
ئابدۇرەئوپ پولات تەكلىماكانى مۇھىم مەزمۇنى: مەزكۇر ماقالىدە، ئۇيغۇر تىلىدىكى ئىزافەتلەرنىڭ ئوقۇش ۋە يېزىش قائىدە ئاساسىنى ھەمدە ئۇيغۇر تىلىدىكى ئىزافەتلەرنىڭ تۈرلىرىنى تەپسىلىي بايان قىلىش بىلەن بىللە، ئۇيغۇر تىلىدىكى ئىزافەتلەرنى تەتقىق قىلىش،…
قاراخانىيلار دەۋرىدىكى تارىخشۇناسلىق ۋە «دىۋانۇ لۇغەتىت تۈرك»نىڭ ئالاھىدىلىكى
ئەخمەت مۇمىن تارىمىقاراخانىيلار خانلىقى-ئۇيغۇرلار تارىخىدا ئەڭ گۈللەنگەن ۋە قۇدرەت تاپقان فېئودال خانلىق بولۇپ، بۇ خانلىق ھۆكۈم سۈرگەن 399 يىل جەريانىدا، خانلىق تەۋەسىدىكى ھەر قايسى رايونلاردا دېھقانچىلىق، چارۋىچىلىق ۋە قول ھۈنەرۋەنچىلىك…
ئۇيغۇرلارنىڭ تىل- يېزىق تارىخى ھەققىدە قىسقىچە چۈشەنچە
بۇمەريەم سۇلتانئېزىز ئۇيغۇر تىلى دېگەن بۇ سۆز ئېيتماققا ۋە يازماققا تولىمۇ ئاددىي ۋە قىسقا. ئەمما مەنە، خاراكتېر ۋە ئەھمىيەت جەھەتتىن ئېيتقاندا، بۇ سۆز « ئۇيغۇر» سۆزى بىلەن ئوخشاش ئورۇنغا ئىگە….
ئۆزبەكىستان قول يازما ئەسەرلەر كۇتۇپخانىسى
ئەمەك ئۈشەنمەز(تۈركىيە) قىسقىچە مەزمۇنى ئۆزبەكىستان پەنلەر ئاكادېمىيىسى قارمىقىدا پائالىيەت ئېلىپ بېرىۋاتقان بىرۇنى نامىدىكى شەرقشۇناسلىق ئىنىستىتۇتىنىڭ ئۆزبەكىستاندىلا ئەمەس، يەنە دۇنيا كۈلتۈر ۋە مەدەنىيىتىدىمۇ ئالاھىدە بىر ئورنى بار. بۇ ئىنىستىتۇتقا قاراشلىق يازما…
ئۇيغۇرلاردا يېزىق ۋە ئىدىقۇت مائارىپى
يېزىق – مەدەنىيىتىنىڭ بىردىنبىر سىمۋولى، مائارىپىنىڭ ئاساسىي قورالى. ئۇيغۇرلار ئوتتۇرا ئاسىيادا يېزىق تارىخى خېلى ئۇزۇن مەدەنىيەتلىك مىللەتلەرنىڭ بىرى. ئۇيغۇر يېزىقى يۇنانلىق ئاكا – ئۇكا كەلىر ۋە مەتۇدىلار (1) ئىجاد قىلغان…
ئۇيغۇر تىلىدىكى ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت
تىل بىر خىل ئىجتىمائى ئالاقە قورالى سۈپتىدە خىزمەت قىلىدىغان بەلگىلەر سىستىمىسى، مىللەتنىڭ موھىم بەلگىسى، مەدەنىيەتنىڭ موھىم بىر تەركىبى قىسمى. تىل مەدەنىيەت بىلەن زىچ باغلانغان بولىدۇ، تىل بولمىسا مەدەنىيەتمۇ بولمايدۇ. يەنە…